Wyrok TSUE z dnia 12 stycznia 2024 r. w sprawie C-488/23 dotyczący roszczeń banków wobec konsumentów

W dniu 12 stycznia 2024 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) na w sprawie pod sygnaturą C-488/23 wydał kolejny wyrok korzystny dla frankowiczów. TSUE wskazał, że artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w taki sposób, że banki nie mają prawa domagać się rekompensaty polegającej na sądowej waloryzacji świadczenia wypłaconego kapitału po unieważnieniu umowy kredytu hipotecznego. W uzasadnieniu wyroku TSUE wskazał, że nieuczciwe warunki umowy kredytowej są podstawowym powodem unieważnienia umowy, co oznacza, że umowa ta traktowana jest, jakby nigdy nie istniała. Z powyższego wynika, iż wszelkie roszczenia banku dotyczące rekompensaty za waloryzację kierowane wobec konsumentów są niezgodne z zasadami prawa Unii Europejskiej.

Wyrok zapadł na podstawie pytania prejudycjalnego sądu krajowego, czy bankowi przysługują roszczenia o waloryzację świadczenia po unieważnieniu umowy frankowej.

Wyrok TSUE w sprawie C-488/23 potwierdza stanowisko Trybunału prezentowane we wcześniejszych orzeczeniach, min. w wyroku wydanym w sprawie C-520/21 z 15 czerwca 2023 roku oraz w orzeczeniu wydanym w sprawie C-756/22 z 11 grudnia 2023 r.

Banki nie mogą domagać się od frankowiczów dodatkowych roszczeń finansowych tj. roszczenie o odsetki, o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału, o waloryzację kapitału, o inną formę rekompensaty. Jedyne roszczenie jakie przysługuje bankowi w przypadku uznania umowy kredytowej za nieważną z powodu zawartych w niej klauzul abuzywnych to roszczenie o zwrot udostępnionego kapitału kredytu, o ile to roszczenie nie jest przedawnione. O przedawnieniu roszczenia banku o zwrot kapitału może też rozstrzygnąć sąd. Odsetki będą należne bankowi, ale jedynie od daty wymagalności roszczenia o zwrot kapitału, czyli nie wcześniej, jak po zakończeniu postępowania sądowego o unieważnienie umowy kredytowej.

Wyrok został wydany w postępowaniu dotyczącym mBank SA, będzie miał jednak zastosowanie do wszystkich podobnych spraw, czyli nie tylko dotyczących tego banku i umów z nim zawartych.