Roszczenia wobec banku z tytułu wadliwej umowy kredytowej- pytania i odpowiedzi

1. Wstęp – Dochodzenie roszczeń od banku- czy to możliwe?

Dochodzenie roszczeń z tytułu wadliwej umowy kredytowej zawartej z bankiem jest nie tylko możliwe, ale i konieczne.

Wszystkie przedłożone Wam umowy frankowe zawierają klauzule niedozwolone.

Banki, pewne swej przewagi finansowej, organizacyjnej, ustawodawczej nad każdym drobnym konsumentem, mimo popełnienia świadomie i masowo bezprawia wobec konsumentów, nie zgadzają się dobrowolnie na usunięcie z umów kredytowych nieuczciwych klauzul indeksacyjnych, ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, dowolnej zmiany oprocentowania czy podwyższonego oprocentowania z umowy.Państwo, samo zniewolone kredytami od finansjery światowej, nie broni praw Polaków.

Jedyną możliwą drogą dochodzenia odszkodowania przez ofiarę bankowej lichwy frankowej pozostaje droga sądowa, czyli sądowy proces odszkodowawczy przeciwko bankowi.

2. Warunki ugody ze strony instytucji europejskich i krajowego nadzoru finansowego

Propozycje, jakie przedstawiają aktualnie banki swoim kredytobiorcom na podstawie zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), to najczęściej możliwość zawarcia ugody z rozliczeniem kredytu indeksowanego lub denominowanego, tak jakby był on od początku kredytem złotowym, z wyższym oprocentowaniem, ale bez powiązania kredytu z kursem waluty obcej (CHF).

Uwaga!
To rozwiązanie jest oczywiście korzystniejsze dla kredytobiorcy od dalszego obowiązywania i wykonywania umowy kredytowej w aktualnym jej brzmieniu, ale i tak jest to sytuacja o wiele gorsza od skutków, jakie może uzyskać konsument w przypadku sądowego stwierdzenia nieważności umowy kredytowej lub pozbawienia jej klauzul niedozwolonych, w tym usunięcia z niej indeksacji.

3. Skutki finansowe wytoczenia bankowi procesu sądowego – obliczenie roszczeń

Obliczenie szacunkowych kwot kredytu do rozliczenia w przypadku stwierdzenia nieważności umowy lub usunięcia z niej klauzul indeksacyjnych można przeprowadzić np. przy wykorzystaniu dedykowanego kalkulatora (tu »» kalkulator).

Przy pomocy naszego kalkulatora możesz obliczyć wysokość rat dla porównywalnego kredytu złotowego, czyli porównać efekty unieważnienia Twojej umowy lub jej deindeksacji do propozycji ugodowych akceptowanych przez KNF i proponowanych przez banki.

4. Kto ma uprawnienie do dochodzenia roszczenia wobec banku?

Z roszczeniem o stwierdzenie nieważności umowy lub usunięcie z niej klauzul indeksacyjnych może wystąpić każdy, kto w umowie kredytowej lub regulaminie ma wpisane zakazane (abuzywne) klauzule dotyczące indeksacji, ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, ubezpieczenia pomostowego oraz wprowadzenia przez bank dowolnej zmiany oprocentowania kredytu.

Sądowe stwierdzenia istnienia wad umowy kredytowej może prowadzić do ustalenia jej nieważności w całości lub też do usunięcia z niej zakwestionowanych postanowień kwalifikowanych jako nieuczciwe, z utrzymaniem mocy obowiązującej pozostałych postanowień umowy.

5. Jaka jest podstawa prawna dochodzenia roszczeń przez konsumenta od banku?

Podstawa prawna do dochodzenia roszczeń od banku to przede wszystkim art.385 ze zn. 1 i następne Kodeksu cywilnego, które dotyczą niedozwolonych postanowień umownych w obrocie z konsumentami.

Zgodnie z prawem, klauzule rażąco naruszające interesy konsumenta i nie uzgodnione z nim indywidualnie są wobec niego bezskuteczne.

Oznacza to, że bank nie miał prawa do ich wprowadzenia do umowy oraz do ich stosowania po tej dacie. Usunięcie z umowy postanowień nieuczciwych może skutkować stwierdzeniem, że cała umowa jest nieważna, jeżeli bez nieuczciwych postanowień nie można jej dalej wykonywać. Sąd nie może natomiast zmieniać lub uzupełniać usuniętych z umowy zapisów, chyba że istnieje specjalny przepis, który przewiduje taki skutek.

6. Twoje roszczenia konsumenckie wobec banku stosującego niedozwolone postanowienia umowne w umowie kredytu konsumenckiego

Kredytobiorca może żądać od banku zwrotu świadczenia uzyskanego w wyniku wykonania nieważnych lub uznanych za bezskuteczne zapisów umów. Podstawą prawną dochodzenia roszczeń o zwrot kwot pobranych przez bank jest art. 410 Kodeksu cywilnego dotyczący zwrotu nienależnego świadczenia lub art. 471 Kodeksu cywilnego dotyczący odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania.

Twoje świadczenie wobec banku staje się po wyroku nienależne, gdyż odpadła podstawa prawna świadczenia, a w tej sytuacji, gdy zakazane klauzule zostały uznane za bezskuteczne wobec konsumenta i to od początku obowiązywania umowy.
Nienależyte wykonanie zobowiązania przez Ciebie polega na tym, że płaciłeś raty bankowi, który naliczał Ci należności (raty kredytu i odsetek) w zawyżonej wysokości, pomimo tego, że jako przedsiębiorca winien posiadać wiedzę o bezskuteczności stosowanych klauzul wobec konsumenta.

7. Ryzyko przedawnienia Twoich roszczeń

Twoje roszczenie procesowe wobec banku o zwrot kwot nienależnie zapłaconych ulega przedawnieniu. Sąd Najwyższy uznaje jednak, że nie można mówić o początku biegu przedawnienia roszczenia wobec banku zanim konsument nie dowiedział się o nieuczciwości umowy, a o początku biegu przedawnienia roszczenia banku wobec konsumenta, zanim konsument nie oświadczył, że domaga się nieważności umowy. Praktycznie oznacza to, że realnie ani roszczenie kredytobiorcy o zwrot zapłaconych rat ani roszczenie banku o zwrot kwoty wypłaconego kredytu nie zostanie uznane za przedawnione.

8. Różne odmiany roszczeń przysługujących wobec banku

Dla dochodzenia przez Ciebie roszczenia od banku konieczne jest wystąpienie przez Ciebie z pozwem przeciwko bankowi o zapłatę określonej sumy. W przypadku nieważności umowy jest to roszczenie sądowe o zwrot wszystkich dotychczas zapłaconych przez Ciebie rat kredytu. Wykonywanie umowy dalej, ale z wyłączeniem indeksacji, oznacza konieczność dochodzenia nadpłaty, którą będzie różnicą pomiędzy kwotą należnych do spłaty rat kredytu obliczonych bez zastosowania klauzuli indeksacyjnej, a sumą rat faktycznie zapłaconych. Różnica, czyli wysokość nadpłaty, jest uzależniona od szeregu czynników, tj. kurs waluty z dnia zaciągnięcia kredytu, czas spłaty kredytu, czy kwoty kredytu.

Obliczenie szacunkowych kwot kredytu do rozliczenia w przypadku stwierdzenia nieważności umowy lub usunięcia z niej klauzul indeksacyjnych można przeprowadzić przy wykorzystaniu dedykowanego kalkulatora (tu »» kalkulator).

W przypadku klauzuli ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, powinieneś dochodzić zwrotu sumy zapłaconych z tego tytułu składek ubezpieczeniowych. W przypadku klauzuli dowolnej zmiany oprocentowania, powinieneś obliczyć sumę należnych rat dla kredytu o stałym oprocentowaniu, w wysokości jak jest określona w umowie i porównać tak uzyskana sumę z sumą rat zapłaconych. Uzyskany efekt obliczeniowy, czyli różnica dwóch wartości (sumy rat zapłaconych pomniejszonych o sumę rat należnych) stanowi kwotę możliwej nadpłaty do dochodzenia sądowo od banku.
W przypadku klauzuli podwyższonego oprocentowania po wpisie hipoteki powinieneś zsumować wysokość dodatkowego wynagrodzenia pobranego przez bank od Ciebie po wpisie hipoteki do ksiąg wieczystych. Wartość tego dodatkowego wynagrodzenia pobranego przez bank stanowić będzie kwotę możliwego do dochodzenia Twojego roszczenia od banku.

9. Reklamacja- Płonne nadzieje

Pytanie, które pojawia się na wstępie: czy wystarczy samo napisanie i wysłanie do banku reklamacji kredytu, aby otrzymać zwrot wszelkich nadpłaconych pieniędzy?
Otóż nie zawsze i nie z każdej podstawy prawnej. Niektóre banki na podstawie samej reklamacji zwracają nienależnie pobrane opłaty z tytułu ubezpieczenia pomostowego, jednak większość banków odmawia zwrotów i nie chce dobrowolnie zwracać żadnych nadpłat, a postępowanie reklamacyjne nie prowadzi do uzyskania zwrotu nienależnie zapłaconej kwoty.
Takie Twoje postępowanie jest jednak konieczne na początku, przynajmniej dla wyczerpania trybu polubownego koniecznego do wykazania dobrej woli po Twojej stronie, iż chcesz polubownie rozwiązać problem z bankiem, lecz ten odmawia współpracy. Kiedy nie możesz polubownie rozwiązać problemów z bankiem, to wówczas konieczna staje się droga sądowa.

10. Samodzielny pozew przeciwko bankowi – duże ryzyko manipulacji konsumentem przez bank

Owszem, każdy może, formalnie rzecz biorąc, napisać pozew sądowy przeciwko bankowi, ale czy każdy będzie umiał obronić ten pozew przeciwko prawnikom bankowym w sądzie?
Rozsadek nakazuje, aby poprosić o pomoc w tej sprawie prawników, którzy profesjonalnie zajmą się Waszą sprawą od początku do końca. Podstawą działania i współpracy klienta z prawnikiem jest odpowiednia do tego typu spraw umowa oraz pełnomocnictwo do prowadzenia sprawy i reprezentacji w sądzie oraz wobec banku. Specjalista na podstawie przedstawionych danych i dokumentów oceni stan faktyczny i prawny, przedstawi ryzyka, oszacuje koszty oraz potencjalne wyniki skierowania sprawy do sądu.

11. Koszty postępowania sądowego

W przypadku konieczności skierowania sprawy do sądu należy liczyć się z koniecznością opłacenia kosztów postępowania sądowego, to jest kosztów wpisu sądowego od pozwu, kosztów reprezentacji przez pełnomocnika, a w niektórych sytuacjach również kosztów opinii biegłego.

Istotna zasada obowiązująca przy orzekaniu, to nałożenie na stronę przegrywającą sprawę obowiązku zwrotu kosztów procesu stronie wygrywającej. Sprawy przeciwko bankom mają aktualnie bardzo korzystną dla klientów banków statystykę, gdyż klienci wygrywają 99% spraw skierowanych do sądów. To oznacza, że koszty poniesione na wstępie czy w toku sprawy przez klienta, są zwracane przez bank.

12. Koszty zastępstwa sądowego

Kolejnym istotnym elementem kosztów procesowych klienta są koszty prowadzenia sprawy przez profesjonalnego pełnomocnika. Przy zawieraniu umowy o prowadzenie sprawy przeciwko bankowi należy zwrócić uwagę na ten element. Jednym ze sposobów rozliczania powyższych kosztów jest uzależnienie, przynajmniej częściowe, wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika, od wyniku sprawy, co jest jak rozwiązaniem korzystnym również dla klienta.
W konkretnej sprawie dobrze uzyskać od profesjonalnego pełnomocnika przed przystąpieniem do działań prawnych w sprawie przeciwko bankowi konkretnych symulacji finansowych, które obejmować będą również dane o kosztach koniecznych do poniesienia, a potencjalnie zwracanych przez bank po wygraniu sprawy.

13. Pozew grupowy

Na rynku spotkać można również oferty prowadzenia spraw i reprezentacji klientów w ramach pozwów grupowych. W ramach pozwu grupowego podstawowa zaleta to niższe niż w przypadku indywidualnego zlecenia koszty prowadzenia sprawy. Pozew grupowy to jednak szereg ograniczeń, w tym:

W pozwie grupowym sąd nie zasądza konkretnej sumy do zwrotu przez bank, a jedynie ustala odpowiedzialność banku. Po wygraniu sprawy grupowej konieczne jest wystąpienie z indywidualnym pozwem o zapłatę. Pozew grupowy to dłuższa o kilka lat droga do odzyskania nadpłaconych rat i zmniejszenia ich w przyszłości.
Jednym z ryzyk jest uznanie przez sąd, że pozew grupowy o ustalenie odpowiedzialności banku nie jest w danej sprawie dopuszczalny, bo sprawa odpowiedzialności banków została już przesądzona w uprzednich orzeczeniach sądowym. W takim przypadku sąd odrzuca pozew grupowy, orzeczenie merytoryczne nie jest wydawane, to dodatkowy czas i środki wydatkowane bez efektu.
W ramach obsługi pozwu grupowego pełnomocnik prowadzi sprawę wielu osób, nie indywidualnie i w sposób zawężony, nie może dla każdego z klientów przeznaczyć zbyt wiele czasu. Kontakt z pełnomocnikiem prowadzącym sprawę przy pozwie grupowym jest znacznie utrudniony.
Uzyskanie rozstrzygnięcia sądowego w sprawie z pozwu grupowego będzie o wiele późniejsze w czasie niż w ramach pozwu indywidualnego. Konieczne jest zebranie i przygotowanie odpowiedniej grupy klientów do łącznego prowadzenia ich sprawy, co wymaga indywidualnych rozmów, negocjacji, ustaleń, analiz, a później opracowania wspólnej dokumentacji na potrzeby procesu sądowego. To działania bardziej skomplikowane i wydłużone w czasie niż prowadzenie sprawy indywidualnej.

Oczywiście, w każdym przypadku klient podejmuje rozeznanie i wybór co zrobi, czyli czy wybierze prowadzenie sprawy indywidualnie, czy też w ramach pozwu grupowego, jednak wstępnie przytoczona charakterystyka pozwu zbiorowego wskazuje, że de facto niczego on nie załatwia, gdyż klient ostatecznie i tak musi wrócić do pozwu indywidualnego.

Zachęcamy do zapoznania się z regulaminem Poradni Prawnej oraz zasadami świadczenia pomocy na stornie www.arystoteles.com.